مقدمه

کلمه “بروکراسی ” ابتداء در قرن هیجدهم توسط اقتصادان فرانسوی به نام “وینست دوگورنی ” مطرح شد. اما در سال 1910 جامعه شناس آلمانی ماکس وبر موضوع و بحث بروکراسی را عنوان و تشریح کرد. بروکراسی از دو کلمه برو به معنی دفتر کارکنان سازمانهای دولتی و نیز میز تحریر اطلاق می شود. و کراسی که معنای یونانی دارد به مفهوم حکومت و اداره کردن است. بوروکراسی بصورت یک نظام فوق العاده موفقیت آمیز جهت سازماندهی موسسات اداری و خدماتی ارائه شده است و وبر با توجه به شرایط اقتصادی سیاسی و بی نظمی های اداری قرن بیستم و ظهور و شروع جنگ بین الملل اول (1918- 1914) به مطالعه سازمانهای دولتی در اروپا پرداخت و به معرفی چهار چوبی برای اداره صحیح و اثر بخش سازمانها اقدام نمود. وی در این فکر بود که چگونه می توان به طراحی سازمانها پرداخت تا براساس ویژگیهای تعیین شده ، نقش مثبت و سازنده ای در جوامع داشته باشند.

همانطور که در مقدم آمده ایجاد بروکراسی به منظور نظام مند سازی ادارات و سازمان های دولتی بوده است . اما همانگونه که می دانید با اجرای ناقص و نادرست برخی از مفاهیم و نظریات ، اسم وضع شده برای آن فعالیت بعضا دچار استحاله شده و معنایی غیر از معنای اولیه را در ذهن تداعی می کند .

از این جمله اند: مفاهیمی مانند : استعمار و نیز مبارزه با تروریسم

با شنیدن کلمه استعمار در ذهن شنونده استفاده بی حد حصر از منابع کشورهای ضعیف توسط کشورهای قیم و یا اشغالگر ، نقش می بندد.

و نیز با کلمه ((مبارزه با تروریسم)) نیز لشکر کشی به کشور بحران زده و کشتن افراد بی گناه و چپاول اموال آن کشور در نظر می آید.

در مورد کلمه بروکراسی نیز همین اتفاق افتاده است . با شنیدن کلمه بروکراسی در ذهن همه افراد کاغذبازی و پیچ و خم های اداری متبادر می گردد. و تصویر ناخوشایندی از این کلمه پدید می آید.

امری که جهت نظم و قانون و سرعت گیری امور تهیه شده بود ، تبدیل به امری دست و پاگیر و آزار دهنده شد.

 قطعا اجرای ناقص مقررات و نیز عدم اموزش کافی و نبود استاندارهای محکم و نیز تغییرات پی در پی گاه لازم و گاه غیر لازم از عوامل شکست برخی نظامهای بروکراسی اداری است.

در نظام آموزش و پرورش ایران نیز با توجه به تمرکز امور در وزارتخانه و در مرکز ، کلیه امور باید از بالا دیکته و در پایین اجرا گردد.

به قول دیگر  ستاد ، صف را کنترل می کند.

در سالهای اخیر با رشد تکنولوژی استفاده از ابزار الکترونیکی یا همان رایانه مورد نظر بوده است .

غافل از اینکه ابتدا باید نواقص نظام بوروکراسی  قبلی تصحیح گردد و سپس پایه های بروکراسی الکترونیکی را پی گذاری نمود.

آنچه که بنده برای اولین بار به آن نام اتو بروکراسی نهاده ام شامل ایجاد سامانه های مختلف غیر استاندارد ، موازی ، کارشناسی نشده ، آزموده نشده و بر پایه زیر ساخت های لرزان است.

در حال حاضر در مدارس و ادارات آموزش و پرورش سامانه اتوماسیون با نام ((سامانه اتوماسیون الکترونیک فرزین)) مشغول به کار است و کلیه نامه های اداری مدارس و ادارات از طریق این سامانه انجام می شود.

مشکلی که هم اکنون باعث دچار شدن سیستم فعلی به سرنوشت سیستم قبلی است ، به طور خلاصه عبارتند از:

1- وجود سیستم هاس هم عرض این سامانه شامل ، سیستم سناد ، سیستم بکفا ، سیستم دانا ، سیستم نکفا ، سیستم bbs،و چند سیستم دیگر

2- عدم تبحر مدیران مدارس و دفترداران - که در حال حاضر به آنان معاون اجرایی می گویند-  در زمینه کار با رایانه .

3- تغییر پی در پی سامانه های نام برده شده.

4- عدم وجود اینترنت پر سرعت در برخی مدارس روستایی.

5- عدم وجود رایانه ، چاپگر و اسکنر در برخی مدارس.

6- سرعت کم اینترنت .

7- کمبود بودجه و عدم چاپ نامه های مهم و در نتیجه به فراموشی سپرده شدن این نامه ها و امور مهم.

8- موارد فوق باعث صرف وقت فراوان مدیران و دفترداران در بررسی سامانه های فوق الذکر می شوود و در نتیجه معظلی جدید به نام اتو بروکراسی به وجود می آید.

به عنوان مثال بنده در سمت کارشناس برنامه ریزی امورتربیتی و مشاوره باید در روز چندین بار اتوماسیون اداری فرزین را که در ان نیز دومسئولیت جدا برای بنده تعریف شده است و نامه های مربوطه را بررسی نمایم. همچنین سیستم BBS  یا پیام رسانی اداره کل را چک نمایم که ان هم  واحد مجزا یکی مربوط به اداره کل و یکی مربوط به مدارس است که از هم منفک هستند. و همچنین چندین بار نیز باید سیستم بکفا و یا سیستم مدیریت مجموعه زیر پوشش را بررسی نماید.

و نیز در حال حاضر حتماباید سیستم حضور و غیاب اینترنتی را نیز چک کنم !

به نظر شما دیگر وقتی برای بنده در زمینه برنامه ریزی و نیز بازدید از مدارس ، باقی می ماند؟

و آیا این سیستم جدید را به قول بنده نباید ((اتوو بروکراسی)) نامید؟